Τις τελευταίες δεκαετίες είναι πλέον υποχρεωτική σε κάθε νέα οικοδομή, η κατασκευή μιας τουλάχιστον θέσης στάθμευσης αυτοκινήτου ανά οριζόντια ιδιοκτησία. Οι παλαιότερες όμως συνοικιακές πολυκατοικίες της Αθήνας συνήθως δεν διέθεταν καμιά, γιατί τα ισόγειά τους συχνά διαμορφώνονταν σε καταστήματα, που σήμερα τα περισσότερα είναι ξενοίκιαστα. Από τη δεκαετία του 70, όταν άρχισαν οι κατασκευές υπογείων γκαράζ και πυλωτών στις πολυκατοικίες, οι μισοί συνιδιοκτήτες πλήρωναν και αγόραζαν μια θέση, ή την έπαιρναν με αντιπαροχή, ενώ οι άλλοι μισοί δεν αγόραζαν, είτε γιατί δεν είχαν χρήματα, είτε γιατί δεν υπήρχαν διαθέσιμες. Από τη δεκαετία του 90 οι οικογένειες άρχισαν να αποκτούν και δεύτερο αυτοκίνητο,  και ήδη σήμερα ενίοτε και τρίτο! 

Έτσι η εξεύρεση θέσεων στάθμευσης  αυτοκινήτων αναδείχθηκε τόσο στην Αθήνα, όσο και σε όλες πια τις πόλεις της χώρας σε μείζον καθημερινό και πιεστικό πρόβλημα, και σε αιτία  σφοδρών διαπληκτισμών και δικαστικών αντιπαραθέσεων που ξεκίνησαν μεταξύ αυτών που δεν είχαν θέση στάθμευσης εναντίον όσων είχαν από τα πρώτα χρόνια αγοράσει θέσεις ως ξεχωριστές ιδιοκτησίες στην πυλωτή, σε εποχή που δεν ίσχυε καμιά τέτοια απαγόρευση, και που αργότερα χαρακτηρίστηκαν νομοθετικά άκυρες ως ανεξάρτητες ιδιοκτησίες. Αντιπαραθέσεις αλλά και προβλήματα που συνεχίζονται έως και σήμερα, δεδομένου ότι, παρά τη θετική νομολογία,  δεν έχει επιλυθεί πρακτικά και το πρόβλημα της κτηματογράφησης των άκυρων αυτών θέσεων στάθμευσης στις πυλωτές των παλαιών πολυκατοικιών.

Για να λυθεί επιτέλους το πρόβλημα αυτό  προτείνουμε να ορισθεί νομοθετικά ότι στις περιπτώσεις σύστασης άκυρων θέσεων στάθμευσης ως ανεξαρτήτων οριζοντίων ιδιοκτησιών στις πυλωτές των πολυκατοικιών, αυτές θεωρούνται ως δικαίωμα αποκλειστικής χρήσης και το ποσοστό εξ αδιαιρέτου συνιδιοκτησίας τους, προσαυξάνει αυτοδίκαια το ποσοστό συνιδιοκτησίας της οριζόντιας ιδιοκτησίας κύριας χρήσης του αυτού ιδιοκτήτη στην οποία de facto αντιστοιχούν.

Περαιτέρω να οριστεί ότι ο ιδιοκτήτης χώρου κύριας χρήσης στην πολυκατοικία δικαιούται να προβεί σε μονομερή τροποποίηση της οριζοντίου ιδιοκτησίας του, ενσωματώνοντας τα χιλιοστά της θέσης στάθμευσης στην ιδιοκτησία του, μετατρέποντας τη θέση ως παράρτημα αποκλειστικής χρήσης της. Αν ο ιδιοκτήτης μιας τέτοιας θέσης δεν έχει ο ίδιος χώρο κύριας χρήσης, θα πρέπει να μπορεί να την μεταβιβάσει ως παράρτημα αποκλειστικής χρήσης σε οποιονδήποτε ιδιοκτήτη χώρου κύριας χρήσης στο ίδιο και μόνον κτίριο.

Τέλος η σχετική διόρθωση στα κτηματολογικά φύλλα, θα πρέπει να γίνεται με τη διαδικασία του πρόδηλου σφάλματος, χωρίς ανάγκη προσφυγής στον Κτηματολογικό Δικαστή.

Επίσης έχουμε και μια σημαντική πρόταση ουσίας: Τα ξενοίκιαστα ισόγεια καταστήματα να μπορούν με συνοπτικές διαδικασίες να μετατραπούν σε χώρους στάθμευσης έως και 10 αυτοκινήτων, για τους οποίους δεν χρειάζεται μελέτη πυρασφάλειας. Δηλαδή η αντικατάσταση της βιτρίνας με γκαραζόπορτα να παύσει να θεωρείται αλλαγή πρόσοψης, ούτως ώστε να μην απαιτείται ούτε οικοδομική άδεια, ούτε συναίνεση των συνιδιοκτητών της πολυκατοικίας. Η τροποποίηση αυτή θα έδινε άμεσα στις πιεσμένες συνοικίες της χώρας χιλιάδες νόμιμες θέσεις στάθμευσης.

*Δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα ΤΑ ΝΕΑ την 20.4.2021

*Ο Στράτος Παραδιάς είναι Δικηγόρος Α.Π., Πρόεδρος ΠΟΜΙΔΑ & UIPI.