Με ποιόν τρόπο θα ανοίξουν τα χιλιάδες ακίνητα που παραμένουν κλειστά

Του Νίκου Φιλιππίδη

Τα χαρακτηριστικά της ελληνικής αγοράς real estate αυτή τη στιγμή δεν είναι τα χαρακτηριστικά μιας φούσκας και κυρίως δεν ήταν χαρακτηριστικά μιας φούσκας παρόμοιας με αυτές που ζήσαμε πριν από μερικά χρόνια, επισημαίνει ο πρόεδρος της Ομοσπονδίας Ιδιοκτητών Ακινήτων Στράτος Παραδιάς.

Μιλώντας στο Podcast ΒΑΒΕΛ συγκρίνει την σημερινή περίοδο με την δεκαετία του 2000.  «Η φούσκα που ζήσαμε όλοι και που την πληρώσαμε πολύ ακριβά είχε βασιστεί, είχαν πάρει αέρα τα πανιά της κτηματαγοράς από τα δανεικά χρήματα στις τράπεζες, δάνεια αθρόα, δηλαδή περνούσες έξω από μια τράπεζα και σε φώναζαν μέσα να πάρεις δάνειο με το ζόρι. Σήμερα αυτό δεν υπάρχει. Σήμερα οι αγορές που γίνονται στην κτηματαγορά όλες χρηματοδοτούνται από ίδια χρήματα των αγοραστών, είτε είναι από δω, είτε είναι από το εξωτερικό. Τώρα, πόσο ακόμη η αγορά θα αρχίσει να ανεβαίνει και πόσο θα κατεβαίνει, αυτό είναι θέμα της ιδιορρυθμίας της χώρας, της δικής μας. Όσο η οικονομία μας πάει καλά, θα πάνε και τα ακίνητα, οι τιμές των ακινήτων».

Γιατί μένουν χιλιάδες ακίνητα κλειστά

Αναφερόμενος στο τεράστιο πρόβλημα των κλειστών σπιτιών σε μια αγορά που η ζήτηση είναι τεράστια, ο κ. Παραδιάς έδωσε την δική του εξήγηση. «Αυτή τη στιγμή έχουμε τεράστιο αριθμό κλειστών σπιτιών, τα οποία οι ιδιοκτήτες τους δεν έχουν χρήματα να τα ανακαινίσουν ή ακόμη και αν οι οικονομίες τους φτάνουν οριακά να το ανακαινίσουν, δεν θέλουν να τα δώσουν, γιατί θα το πάρει η εφορία. Αυτά τα πρώτα σπίτια είναι κλειστά για μεγάλο διάστημα και θα παραμείνουν κλειστά».

Πρόσθεσε ακόμα, «ας μην ξεχνάμε ότι η σημερινή κυβέρνηση, ενώ μείωσε τους φορολογικούς συντελεστές, τις κλίμακες της εργασίας και της επιχειρηματικότητας, δεν πείραξε τους συντελεστές που είχε βάλει η προηγούμενη κυβέρνηση, ιδιαίτερα υψηλούς που φτάνουν μέχρι 45% για την κλίμακα των ενοικίων. Αν σε αυτό προσθέσει κανείς και τον ΕΝΦΙΑ και αν προσθέσει κανείς και ζημιές και απλήρωτα ενοίκια και όλα αυτά».

«Δεν υπάρχει το φαινόμενο, κρατάω ένα σπίτι κλειστό από πείσμα ή από κάποια κερδοσκοπία. Υπάρχει ότι κρατάω ένα σπίτι κλειστό για να το πουλήσω. Υπάρχει ότι κρατάω ένα σπίτι κλειστό, γιατί η κόρη μου θα παντρευτεί σε 1 - 2 χρόνια και θα το χρειαστώ. Υπάρχει ότι το κρατάω κλειστό, γιατί δεν έχω λεφτά να το επισκευάσω. Αυτό είναι το μεγάλο πρόβλημα, το σημερινό. Εμείς πιστεύουμε δηλαδή ότι αν η κυβέρνηση κάνει μια φορολογική παρέμβαση γενναία στο κομμάτι αυτό, μπορούμε να πούμε».

Η πρόταση για τα κλειστά ακίνητα

«Έχουμε κάνει μια πολύ σοβαρή πρόταση» επισημαίνει ο πρόεδρος της ΠΟΜΙΔΑ για δεκάδες χιλιάδες, ίσως και εκατοντάδες χιλιάδες κλειστά ακίνητα.

«Υπάρχει μόνο ένας τρόπος, το κράτος να τα ανοίξει τα σπίτια αυτά, χωρίς να φτιάξει ούτε πρόγραμμα ειδικό, ούτε με εισοδηματικά κριτήρια, ούτε με τίποτα απολύτως. Να πει ότι αφού από τα σπίτια αυτά δεν έχω εισπράξει τίποτα τον τελευταίο χρόνο, το ’23, ήταν κλειστά όλο το’23 και θα παραμείνουν κλειστά. Αν εγώ δώσω το κίνητρο σε όποιον ιδιόκτητα νοικιάσει επί 3 χρόνια να τα νοικιάσει χωρίς φόρο εισοδήματος, οι πάντες θα σπεύσουν με κάθε τρόπο που μπορούν ή δεν μπορούν να τα ρίξουν στην αγορά. Τώρα που τα ενοίκια είναι καλά, βεβαίως με το που θα τα ρίξουν στην αγορά τα ενοίκια θα πέσουν. Γιατί από την ώρα που η προσφορά θα είναι τεράστια και από την ώρα που θα ανταγωνίζονται πλέον οι ιδιοκτήτες, ποιος θα πάρει τον καλό ενοικιαστή και όχι οι ενοικιαστές να ανταγωνίζονται αυτό που είναι σήμερα, ποιος θα μπει σε ένα σπίτι μέσα. Θα αλλάξει εντελώς η όψη της αγοράς. Δεν υπάρχει άλλος τρόπος».

Στην πρόταση και η βραχυχρόνια μίσθωση

«Και σε αυτή την κατηγορία εμείς θα θέλαμε να προσθέσει το Υπουργείο Οικονομικών και όλους όσους μπήκαν στην βραχυχρόνια μη γνωρίζοντας πρόσωπα και πράγματα, διέθεσαν λεφτά να ανακαινίσουν σπίτια παλιά, τα έκαναν κουφέτα πραγματικά, αλλά την πάτησαν, γιατί είτε οι ίδιοι δεν ήξεραν να μανατζάρουν, γιατί δεν είναι εύκολο το airbnb, είτε το έστησαν σε ένα μέρος ακατάλληλο εντελώς από πλευράς χωροταξικής. Αυτοί όλοι αν μπουν μέσα με το ίδιο προνόμιο 3 χρόνια να μη πληρώσουν, νομίζω ότι θα αλλάξει εντελώς η όψη της αγοράς, υπέρ των ενοικιαστών, υπέρ της κοινωνίας και υπέρ της κυβέρνησης, που χωρίς να δαπανήσει χρήματα, θα λύσει ένα τεράστιο κοινωνικό πρόβλημα. Δεν υπάρχει άλλος τρόπος να λύσεις το πρόβλημα της έλλειψης προσφοράς, παρά μόνο να την αυξήσεις. Τις τιμές. δεν μπορείς να τις χαλιναγωγήσεις. Πρέπει η ίδια η αγορά να τις φέρει και εδώ τα ενοίκια, να μην το ξεχνάμε όλοι,  δεν τα προσδιορίζουν οι ιδιοκτήτες που τα ζητάνε, δεν μπορεί να ζητάει κάποιος ότι θέλει, τα προσδιορίζουν και αυτοί που τα δίνουν, καλώς ή κακώς έτσι είναι. Αν λοιπόν θέλουμε να γίνει κάτι, αυτό είναι το κράτος να καταλάβει ότι δεν έχει λόγο να επιμένει σε έσοδα, τα οποία δεν θα εισπράξει ποτέ, να κάνει μια γενναία κίνηση, μια γενναία χειρονομία και να ανοίξει η αγορά, να βγουν όλα τα σπίτια στην αγορά».

Είχε εφαρμοσθεί το 1999

«Αυτό να έχετε υπόψη σας ότι το είχαμε σκεφτεί και το είχα προτείνει εγώ στην κυβέρνηση του ΠΑΣΟΚ, το 1999, τότε που έγιναν οι σεισμοί, όπου ένα σωρό ιδιοκτήτες ακινήτων βρέθηκαν να ψάχνουν σπίτι, επειδή είχαν γίνει φοβερές ζημιές στα σπίτια. Και τότε λοιπόν, μέσα στις προτάσεις που καταθέσαμε ήταν επί 15 μήνες, δηλαδή 3 μήνες μέχρι να κλείσει το ‘99 και όλο το 2000 να είναι αφορολόγητα τα μισθώματα των σεισμοπαθών. Και πράγματι εν ριπή οφθαλμού άνοιξε η αγορά, νοικιάστηκαν όλα τα σπίτια. Και σε λογικές τιμές φυσικά, διότι όλοι ήθελαν να προλάβουν κάποιον ενοικιαστή που τον έβλεπαν να τους κάνει και να μην τους τον πάρει κάποιος άλλος».

Υπάρχει απληστία στα ενοίκια; 

Δεν πρέπει να υποτιμούμε τη δυνατότητα των ανθρώπων να συνεννοούνται μεταξύ τους, επισημαίνει ο κ. Παραδιάς αναφερόμενος στο θέμα των ενοικίων αναγνωρίζοντας ότι υπάρχει από κάποιους ιδιοκτήτες απληστία.  Προσθέτει ωστόσο ότι υπάρχουν ακραίοι και από τις δύο μεριές. «Ο πολύς ο κόσμος ξέρει και συμβιβάζεται και στο θέμα των μισθώσεων θα πρέπει να σου πω το εξής, όλοι μιλάμε και εσείς οι δημοσιογράφοι, για μια αγγελία που έβαλε κάποιος ότι ένα δυάρι στην Πεύκη ζητάει 900 € το μήνα και το βγάζεις στα μανταλάκια και λες κοίταξε εδώ ο παλιάνθρωπος, κλπ. Αυτό όμως που δεν ξέρεις εσύ είναι ότι σε αυτη την ίδια περιοχή μέσα είναι άλλοι 5.000 ενοικιαστές που είναι με 4 κατοστάρικα μέσα και με 5 και είναι 15 χρόνια - 20 χρόνια κάποιοι. Το πρόβλημα το έχουν τα νέα ζευγάρια, οι παλιοί ενοικιαστές είναι γνωστοί με τους ιδιοκτήτες. Ο ιδιοκτήτης ξέρει ότι αν θέλει να πάρει σίγουρα το ενοίκιό του, το ενοίκιο πρέπει να είναι ένα χαμηλό, φιλικό ποσό, να το παίρνει την 1η του μηνός, να έχει το κεφάλι του ήσυχο. Αυτός που ξέρει, δεν μπαίνει σε περιπέτειες και σε τυχοδιωκτισμούς. Όποιος δεν ξέρει μπορεί να κάνει τέτοια λάθη, αλλά αυτή είναι μια μειοψηφία. Και όμως εσύ σαν δημοσιογράφος, δεν σε ενδιαφέρει εσένα αυτός που κάθεται μέσα με 3 κατοστάρικα ή 4. Το πρόβλημα είναι ότι εσύ κάνεις καλά τη δουλειά σου και το προβάλλεις αυτό. Εγώ όμως είμαι υποχρεωμένος να σου πω ότι αυτό που κάνεις εσύ και ο κάθε συνάδελφός σου κρεμάει τους ενοικιαστές».

Για το τέλος διαμονής στις βραχυχρόνιες μισθώσεις

«Έβαλαν 2 τέλη η είσπραξη των οποίων θα αποτελέσει θέμα, πρόβλημα, διαδικαστικό, πολύ ζόρικο. Έχουν βγει κάποιοι εγκύκλιοι. Πολύς κόσμος έχει ζοριστεί πολύ με αυτή την ιστορία. Ας πούμε, το τέλος διαμονής το πληρώνει ο διαμείνας φεύγοντας. Στα πιο πολλά όμως airbnb, το check in – check out γίνονται αυτόματα, γιατί αυτός που θα έρθει και ξέρει τη διεύθυνση μπαίνοντας μέσα πατάει ένα κωδικό, μπαίνει μεσα και μετά τραβάει την πόρτα και φεύγει, πού θα τον βρεις να του πάρεις το τέλος; Άρα θα τα πληρώσεις από την τσέπη σου. Δεν έχει εγγυηθεί σε κανέναν η ζωή ότι αυτό που θα κάνεις σε όλη τη ζωή σου θα είναι χωρίς ανταγωνισμό. Όλοι μας υποκείμεθα στους κανόνες του ανταγωνισμού και αυτό είναι ένα καινούργιο κομμάτι τουριστικού προϊόντος, το οποίο η χώρα μας ούτε να απαρνηθεί μπορεί ούτε θα ήταν λογικό να επιχειρήσει να το πατάξει, επειδή το ζητάει μια άλλη επαγγελματική κατηγορία. Άλλο είναι το κοινό της μιας και άλλο το κοινό της άλλης δραστηριότητας».