Συνέντευξη στον Γιάννη Ανδρεάκη και το Larissanet

Τα χαρακτηριστικά της ανοδικής τροχιάς, στην οποία έχει εισέλθει η αγορά ακινήτων, σκιαγραφεί η δικηγόρος κα Χριστίνα Πουλούλη – Παπαδημητρίου, πρόεδρος της Ένωσης Ιδιοκτητών Ακινήτων Λάρισας (ΕΝ.ΙΔ.Α.Λ.) και μέλος Διοικητικού Συμβουλίου της Πανελλήνιας Ομοσπονδίας Ιδιοκτητών Ακινήτων (Π.ΟΜ.ΙΔ.Α.). Μετά την δεκαετή βαθιά οικονομική κρίση που ακολουθήθηκε από τους 18 μήνες όσων επέφερε η πανδημία, πλέον – όπως επισημαίνει η πρόεδρος της ΕΝ.ΙΔ.ΑΚ. – καταγράφεται γενικευμένο ενδιαφέρον για την απόκτηση ακινήτου.

Η κα Πουλούλη – Παπαδημητρίου, σε άλλο σημείο, τονίζει πως λόγω και της κόπωσης που επικρατεί δεν υπάρχουν περιθώρια για επιβολή αυστηρών περιοριστικών μέτρων σε ότι αφορά το μέτωπο του κορωνοϊού. Συνάμα χαρακτηρίζει «μονόδρομο» τα μέτρα στήριξης που έλαβε η Κυβέρνηση, εκτιμώντας πως σε αντίθετη περίπτωση θα είχε εξελιχθεί οικονομική καταστροφή.

Θετικά αξιολογεί το μέλος Δ.Σ. της Π.ΟΜ.ΙΔ.Α. τις πρόσφατες εξαγγελίες του Πρωθυπουργού από το βήμα της ΔΕΘ, ενώ ο χώρος των ιδιοκτητών ακινήτων αναμένει την εξειδίκευση των συγκεκριμένων ρυθμίσεων.

Σύμφωνα με την κα Πουλούλη – Παπαδημητρίου «το μεγαλύτερο “αγκάθι” είναι ο συμπληρωματικός φόρος, που ουσιαστικά είναι ένας δεύτερος φόρος, πλέον του ΕΝΦΙΑ στο κεφάλαιο του ακινήτου».

Παράλληλα, αναφέρει πως «σημαντικό πρόβλημα είναι η αντικατάσταση της βεβαίωσης μηχανικού που απαιτείται για κάθε μεταβίβαση ακινήτου με την ταυτότητα κτιρίου». Μάλιστα, κάνει ειδική μνεία στην δέσμευση που έχει αναλάβει ο υφυπουργός Ν. Ταγαράς προς την ΠΟΜΙΔΑ για παράταση των διαδικασιών, όπως αυτές υφίστανται έως τώρα, έως το τέλος του 2021.

Θετικά αξιολογεί το νέο πρόγραμμα «Εξοικονομώ», το οποίο και χαρακτηρίζει ως το πλέον ολοκληρωμένο σε σχέση με όσα έχουν προηγηθεί.

Σε ότι αφορά το μείζον ζήτημα των τιμών στα ακίνητα επισημαίνει πως έχουν αυξηθεί σε σχέση με το 2015, ενώ κάνει λόγο για εξορθολογισμό, μετά την μεγάλη κρίση που προηγήθηκε και οδήγησε σε μαρασμό τον συγκεκριμένο τομέα.

Κλείνοντας, η Χριστίνα Πουλούλη – Παπαδημητρίου δηλώνει αισιόδοξη, ενώ αναφέρεται στα συγκριτικά πλεονεκτήματα που διαθέτει η Λάρισα, τα οποία είναι ικανά να δώσουν ακόμη μεγαλύτερη ώθηση στην αγορά ακινήτων.

Κα Πουλούλη, τί αφήνει στους ιδιοκτήτες ακινήτων η παρατεταμένη περίοδος των επιπτώσεων της πανδημίας;

Η χρονική περίοδος των 18 μηνών που προηγήθηκε, αρχόμενη από το Μάρτιο του 2020, ήταν μία πρωτόγνωρη εμπειρία για όλους μας. Η πανδημία του Covid19 επηρέασε τη ζωή μας σε όλα τα επίπεδα. Άλλαξε όλο το σύστημα λειτουργίας της αγοράς, των δημοσίων υπηρεσιών και φορέων, της εργασίας σε όλους τους τομείς της οικονομίας και το σύστημα εκπαίδευσης. Θεωρώ ότι τα καταφέραμε, όλοι μαζί και ο καθένας χωριστά, με θυσίες από όλους μας. Ωστόσο, για τη χρονιά που ξεκινάει θα είναι υγιές να μην ξανακλείσουν τα καταστήματα, οι υπηρεσίες και τα σχολεία, ώστε να κυλήσει ομαλά. Η αβεβαιότητα που δημιούργησε η πανδημία, ήταν δύσκολα διαχειρίσιμη και από τους πολίτες και από τις επιχειρήσεις. Δεν υπάρχουν άλλα περιθώρια για εφαρμογή αντίστοιχων πρακτικών τη χρονιά που διανύουμε, καθώς υπάρχει γενική κόπωση.

Βοήθησαν τα μέτρα στήριξης που ελήφθησαν το τελευταίο ενάμιση έτος από την Κυβέρνηση;

Τα μέτρα στήριξης που εφαρμόσθηκαν ήταν μονόδρομος, καθώς με την πανδημία πάγωσε η οικονομική ζωή όλων των κρατών. Ειδικά στην Ελλάδα, που βγήκε από μία μακρά περίοδο οικονομικής κρίσης, η πανδημία θα ήταν οικονομική καταστροφή αν δεν λαμβάνονταν τα μέτρα στήριξης. Φανταστείτε να κλείνουν τα καταστήματα το ένα μετά το άλλο, οι επιχειρήσεις να μη μπορούν να ανταποκριθούν στα έξοδά τους, αφού οι πωλήσεις έχουν πέσει κατακόρυφα, να ξενοικιάζονται όλα τα επαγγελματικά ακίνητα και παράλληλα ένας μεγάλος αριθμός κατοικιών και γραφείων. Πιστεύω ότι με την κάλυψη ενοικίων, την αναβολή πληρωμής φόρων και άλλων εξόδων, τα προγράμματα στήριξης των δανείων (στεγαστικών και επιχειρηματικών) και με όλα τα μέτρα που ελήφθησαν, δόθηκε χρόνος στην  αγορά και στους πολίτες για να επανέλθουν στην οικονομική τους δραστηριότητα, χωρίς σημαντικές απώλειες.

Πρόσφατα, από το βήμα της ΔΕΘ, ο Πρωθυπουργός ανακοίνωσε μια σειρά από μέτρα. Ποιό θα είναι το αποτύπωμά τους σε ότι αφορά τα ακίνητα;

Είναι σημαντική εξέλιξη η ανακοίνωση από τον ίδιο τον Πρωθυπουργό της κατάργησης του πλέον προβληματικού φόρου, του συμπληρωματικού φόρου του ΕΝΦΙΑ και της ενσωμάτωσης σε έναν και μοναδικό φόρο για τα ακίνητα. Έως τώρα ο συμπληρωματικός φόρος που επιβαλλόταν σε όλους τους ιδιοκτήτες με ακίνητη περιουσία άνω των 250.000 ευρώ, στην ουσία ήταν ένας δεύτερος βαρύτερος και τιμωρητικός φόρος. Ας είμαστε ρεαλιστές. Με τις υπάρχουσες αντικειμενικές αξίες σχεδόν οι περισσότεροι Έλληνες θεωρούνται  πλούσιοι. Ας μην ξεχνάμε ότι στην Ελλάδα αυτοί που επενδύουν τις οικονομίες τους σε ακίνητα είναι οι Έλληνες της μεσαίας τάξης. Εκτός αυτού, πρέπει να υπάρξει ένα σταθερό και ξεκάθαρο φορολογικό πλαίσιο των ακινήτων, προκειμένου να κινηθεί η αγορά ακινήτων. Αναμένουμε, συνεπώς, την εξειδίκευση των ανακοινωθέντων ρυθμίσεων.

Ιστορική ρύθμιση για την ελληνική οικογένεια είναι η ανακοίνωση της αύξησης του αφορολογήτου ορίου των γονικών παροχών στις 800.000 ευρώ, για την οποία επίσης περιμένουμε την εξειδίκευσή της.

Ακόμη ένα θετικό μέτρο είναι η απαλλαγή από την ειδική εισφορά αλληλεγγύης 2,20-10% για όλο το 2022 και επί των εισοδημάτων από ακίνητη περιουσία.

Είμαστε εν αναμονή για την εφαρμογή αυτών των ρυθμίσεων, οι οποίες οπωσδήποτε κρίνονται θετικές και θα οδηγήσουν σε ανάκαμψη της αγοράς ακινήτων.

Τί ζητάτε εσείς ώστε να υπάρξει πραγματική ελάφρυνση της ιδιοκτησίας των ακινήτων και ποιά είναι τα μεγαλύτερα «αγκάθια» που αντιμετωπίζετε;

Το μεγαλύτερο «αγκάθι» μέχρι τώρα, όπως ήδη αναφέραμε, είναι ο συμπληρωματικός φόρος, που ουσιαστικά είναι ένας δεύτερος φόρος, πλέον του ΕΝΦΙΑ στο κεφάλαιο του ακινήτου. Αναμένουμε την κατάργησή του και γενικότερα την αναδιαμόρφωση του ΕΝΦΙΑ ως του μοναδικού φόρου ακινήτων.

Σημαντικό πρόβλημα για τη χρονιά που διανύουμε είναι η αντικατάσταση της βεβαίωσης μηχανικού που απαιτείται για κάθε μεταβίβαση ακινήτου με την ταυτότητα κτιρίου. Ζητήσαμε ως Π.ΟΜ.ΙΔ.Α. η «ταυτότητα κτιρίου» να εφαρμοσθεί με το νέο έτος, ήτοι το 2022, ώστε να ολοκληρωθούν οι εκκρεμείς μεταβιβάσεις ακινήτων με το ισχύον καθεστώς και να δοθεί χρόνος στους συμβολαιογράφους, τους μηχανικούς και τις υπηρεσίες να προσαρμοσθούν στις απαιτήσεις του νέου συστήματος. Με την ταυτότητα κτιρίου δημιουργείται ένας ολοκληρωμένος ψηφιακός φάκελος για το κάθε ακίνητο, ο οποίος το ακολουθεί στις συναλλαγές του. Ωστόσο, δεν υπήρχε λόγω πανδημίας ο χρόνος για την ανάλογη προετοιμασία και ήταν αναγκαία η αναβολή εφαρμογής του. Ήδη, έχουμε ως Π.ΟΜ.ΙΔ.Α. τη δέσμευση του Υφυπουργού ΠΕΝ (Περιβάλλοντος και Ενέργειας) κ. Νίκου Ταγαρά ότι θα δοθεί μία τελευταία παράταση έως τις 31-12-2021 για τις βεβαιώσεις μηχανικών, ενώ από την 1-1-2022 θα εφαρμοσθεί το νέο σύστημα της «ταυτότητας κτιρίου».

Καθώς μπροστά βρίσκεται το νέο πρόγραμμα «Εξοικονομώ», πόσο και προς ποια κατεύθυνση θα επηρεάσουν οι αλλαγές που έχουν επέλθει στην διαδικασία ένταξης των ακινήτων;

Το νέο πρόγραμμα «Εξοικονομώ» είναι πιο ολοκληρωμένο από τα έως τώρα αντίστοιχα προγράμματα, διότι περιλαμβάνει τρεις τρόπους αιτήσεων. Στο διευρυμένο πλέον πρόγραμμα μπορεί να ενταχθεί είτε ένα διαμέρισμα/μονοκατοικία μόνο για παρεμβάσεις που γίνονται στο διαμέρισμα, είτε ένα διαμέρισμα για παρεμβάσεις στο διαμέρισμα αλλά και κοινόχρηστες παρεμβάσεις, είτε μία πολυκατοικία μόνο για κοινόχρηστες παρεμβάσεις. Ειδικά για τις πολυκατοικίες είναι πολύτιμο το πρόγραμμα, διότι παρατηρούμε τις δυσκολίες που αντιμετωπίζουν οι ιδιοκτήτες στη διαχείριση των κτιρίων και την ανακαίνισή τους. Δίδεται ευκαιρία με αυτό το πρόγραμμα να ανακαινισθούν τα κτίρια.

Πώς σκιαγραφείτε την κατάσταση στην αγορά ακινήτων της Λάρισας;

Από τον Ιούνιο του 2021 και έως τώρα η αγορά ακινήτων κινείται θετικά. Η αγορά κατοικίας αναθερμάνθηκε με το νέο ξεκίνημα δανειοδότησης που έγινε από τις Τράπεζες. Οπωσδήποτε δε μπορούμε να φθάσουμε το επίπεδο του 2008 ή του 2010, στην αγορά ακινήτου. Αυτό που μας ενδιαφέρει είναι να έχουμε σταδιακή ανάκαμψη με ανοικοδόμηση. Τα επαγγελματικά ακίνητα στην περιοχή μας παρουσιάζουν ενδιαφέρον και έχουν σταθερή κίνηση. Τα φοιτητικά ακίνητα καλύφθηκαν πλήρως (εκμισθώθηκαν) μέσα στο Σεπτέμβριο, από τη στιγμή που το Υπουργείο Παιδείας ανακοίνωσε τη λειτουργία διά ζώσης των ανώτατων εκπαιδευτικών ιδρυμάτων.

Ποιά είναι η πορεία των τιμών – τόσο σε ότι αφορά την αγορά, όσο και την ενοικίαση – στα ακίνητα;

Οι τιμές των ακινήτων έχουν αυξηθεί σε σχέση με το 2015. Ουσιαστικά υπήρξε εξορθολογισμός στις τιμές, διότι αφενός εξαιτίας της υπερφορολόγησης και αφετέρου εξαιτίας της χαμηλής ζήτησης οι τιμές ήταν πολύ χαμηλές. Υπήρξε απαξίωση της ακίνητης περιουσίας και πολλοί ιδιοκτήτες ακινήτων βρίσκονταν σε αδιέξοδο. Μέσα στην οικονομική κρίση δεν υπήρχε προοπτική στο χώρο του ακινήτου, ενώ κάθε ιδιοκτήτης έπρεπε να εξασφαλίσει τα αντίστοιχα κεφάλαια για την καταβολή των φόρων των επόμενων ετών. Με τη σταθεροποίηση και μείωση της φορολογίας, αναζωπυρώθηκε το ενδιαφέρον για την αγορά ακινήτου.

Όσον αφορά την ενοικίαση ακινήτων οι τιμές δεν έχουν μεγάλες αυξομειώσεις. Γενικά κυμαίνονται σε σταθερά επίπεδα.

Πού εντοπίζεται το ενδιαφέρον σχετικά με την απόκτηση ακινήτου;

Αυτή την περίοδο υπάρχει ενδιαφέρον για όλες τις κατηγορίες ακινήτων. Σε αυτό συνετέλεσε και η ύπαρξη χρηματοδότησης από τις τράπεζες. Είναι δεδομένο ότι τα ακίνητα μεσαίου εμβαδού (70 έως 100 τ.μ.) είναι πάντα πιο «εμπορικά», διότι το τίμημά τους είναι πιο προσιτό. Ωστόσο, από την καθημερινή επικοινωνία μου με φορείς της αγοράς βλέπω ότι υπάρχει γενικευμένο ενδιαφέρον για την απόκτηση ακινήτου, κυρίως αυτού που καλύπτει τις στεγαστικές ανάγκες.

Κλείνοντας, ποιές είναι οι εκτιμήσεις σας σε ότι αφορά την αγορά ακινήτων σε τοπικό επίπεδο κατά το προσεχές χρονικό διάστημα;

Η Λάρισα διατηρεί το χαρακτήρα της εμπορικής πόλης, του «κόμβου» της Κεντρικής Ελλάδας, και αναπτύσσεται διαρκώς. Αν μπορέσουμε να περιορίσουμε την πανδημία, τότε είναι βέβαιο ότι η πορεία θα είναι ανοδική για αρκετά χρόνια. Ήδη, η πόλη επεκτείνεται και βελτιώνονται οι υποδομές της. Αυτό έχει ως συνέπεια να ανεβαίνει η αξία των ακινήτων και να αυξάνεται η ζήτηση για ακίνητα όλων των κατηγοριών (κατοικίες και επαγγελματικά). Πιστεύω ότι οι Έλληνες έχουμε δοκιμασθεί και αντέξαμε σε πολύ δύσκολες συνθήκες. Για το λόγο αυτό είμαι αισιόδοξη για τα επόμενα χρόνια.

Πηγή: ΕΝΤΥΠΗ LARISSANET